In India verdwijnen dagelijks 180 kinderen. Niet maandelijks of wekelijks, nee, maar dagelijks. Deepa Anaparra heeft als journalist met eigen ogen gezien wat voor invloed dit heeft op de sloppenwijken en hun inwoners. Op basis van haar ervaringen schreef ze Djinn patrouille op de Paarse Lijn (naar het Nederlands vertaald door Anneke Bok). Het boek staat inmiddels op de Long List voor de Women’s Prize for Fiction en ik kan niet anders dan onderstrepen dat dit een prachtig, sterk en belangrijk boek is. 

De tekst op het omslag
De negenjarige Jai woont in een naamloze stad in het noorden van India. Hij kijkt te veel realityshows over politie, denkt dat hij slimmer is dan zijn vriend Pari (ook al haalt die altijd hogere cijfers) en ziet zichzelf als een betere baas dan Faiz (terwijl Faiz degene is met een baan).

Wanneer een jongen van hun school vermist wordt, besluit Jai de kennis die hij heeft opgedaan tijdens het kijken van Police Patrol in de praktijk te brengen. Met Pari en Faiz aan zijn zijde waagt Jai zich in de gevaarlijkste delen van de uitgestrekte Indiase stad: de bazaar na sluitingstijd en zelfs het laatste metrostation van de Paarse Lijn. Maar kinderen blijven verdwijnen en het drietal moet doodsbange ouders, een onverschillige politie en kwaadaardige djinns onder ogen zien om de waarheid aan het licht te brengen.

Speels maar serieus
Hoewel het hoofdonderwerp van dit boek de verdwenen kinderen zijn, weet Anappara het verhaal op een hele speelse manier te brengen. Dit komt omdat ze het perspectief van de negenjarige Jai gebruikt en er goed in slaagt dit met voldoende kinderlijke en naïeve gedachtegangen (een djinn kidnapt de kinderen), gedragingen (het kijken naar de politieserie Police Patrol), uitspraken (oké-doei-toedeloe) en gevoelens (het gebrek aan angst om gevaarlijke plekken te bezoeken om een verdwenen klasgenoot te vinden) te doorspekken. Toch verdwijnt de serieuze ondertoon niet. Naarmate de verdwijningen het leven van Jai zelf steeds verder naderen, wordt hij snel volwassen in zijn denken en doen. Ook is armoede in de sloppenwijk waar Jai woont aan de orde van de dag. De gemeenschappelijke douches, de vuilnisbelt als toilet, het wonen met veel mensen in een kleine ruimte en ga zo maar door. Daarnaast krijgen ook de politieke aspecten van het leven in de sloppenwijk aandacht. Dat de politie geen aandacht geeft aan de verdwijningen aldaar is slechts een enkel voorbeeld.

“De kou omspoelt mijn blote voeten.De steeg zindert van de stemmen en schaduwen. De smog strijkt door mijn haar met vingers die rokerig en tegelijkertijd vochtig zijn.“

Kracht
De opbouw van het verhaal is sterk. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Jai. Daarnaast geeft Anappara ook eenmalig het woord aan ieder van de verdwenen kinderen. Deze informatie is voornamelijk gericht op hoe ieder kind zich voelt vlak voor de verdwijning. Dat zorgt voor de mogelijkheid om je nog beter in te leven. Wat Anappara daarbij knap heeft gedaan, is duidelijk maken dat de kinderen in de sloppenwijk niet beter weten en -zelfs daar- opgewekt en vrolijk zijn. Hoewel ze bijvoorbeeld de eerder beschreven details van dit leven niet achterwege laat, toont ze ook aan hoe dit het leven van Jai en zijn omgeving niet beperkt. Anappara is er wat mij betreft dan ook in geslaagd om de beoogde veerkracht, vrolijkheid en het lef van de kinderen -zoals aangegeven in het nawoord- over te brengen op de lezer. Er straalt een grote kracht van hen uit.

Kortom
Anaparra is geweldig in geslaagd via dit boek aandacht te vragen voor de gruwelijkheden die plaatsvinden in India. Het boek brengt de ernst van de situatie nuchter en speels in kaart. De Indiase woorden die daarvoor worden gebruikt, dragen daaraan bij. Vooral het voorvoegsel ‘ekdum’ -wat knetter (als in: knettergek) betekent- dat veelal gebruikt wordt door Jai en zijn vrienden, zorgt meermaals voor een glimlach op je gezicht. De gekozen perspectieven, de opbouw van het verhaal, de inbedding van de politieke aspecten en het speelse taalgebruik zorgt ervoor dat het boek veel vaart heeft en bij de lezer binnenkomt. Dat het boek gebaseerd is op Anaparra’s belevenissen in India, maakt het verhaal nog heftiger. Net als de afloop overigens. Djinn patrouille op de Paarse Lijn is dan ook, om de woorden van Jai te gebruiken, een ekdum-belangrijk boek.

In het kort

Titel: Djinn patrouille op de Paarse Lijn
Auteur: Deepa Anappara
Uitgever: Hollands Diep
Jaar van uitgave: 2020
Aantal pagina’s: 384
Serie of stand-alone: Stand-alone
Leesfragment: klik hier (en kijk bij ‘Fragment’)
Beoordeling: