De in Peking geboren C Pam Zhang groeide op in de Verenigde Staten. Ze verhuisde veel en mist het gevoel van een thuis nog steeds. Dit gevoel staat tevens centraal in het debuutroman Al wat goud op de bergen is (naar het Nederlands vertaald door Anne Jongeling). Het verdiende een plek op de Longlist van de Booker Prize en Barack Obama noemde het één van zijn favoriete boeken van 2020. Na het lezen van dit indrukwekkende, schrijnende en tegelijkertijd prachtige verhaal kan de lezer dat volkomen begrijpen.

De tekst op het omslag
Ba sterft gedurende de nacht, Ma was al verdwenen. De Chinees-Amerikaanse Lucy en Sam, twaalf en elf jaar, zijn plotseling alleen en op de vlucht. Ze laten het berooide, stoffige Amerikaanse mijnstadje achter zich en zwerven met het lichaam van hun vader door een meedogenloos landschap, bezaaid met gigantische buffelbotten, tijgerpootafdrukken en vol met onbetrouwbare bandieten, op zoek naar een plek om Ba te begraven en opnieuw te beginnen. 

Overleven
Al wat goud op de bergen is geeft een prachtig inzicht in een stuk geschiedenis dat nog weinig belicht is: de geschiedenis van de goudzoekers in de Verenigde Staten. Chinese immigranten kwamen als gastarbeiders zoeken naar goud. De leefomstandigheden, de houding van de Amerikanen, het racisme – het is moeilijk iets positiefs te vinden voor het gezin. Ze zijn niet welkom op scholen, mogen het gevonden goud niet houden en worden met de nek aangekeken. Dit komt zelfs in vriendschappen tot uiting. Hoe overleef je op die manier?

“Wat maakt een thuis een thuis?”

Raak
Het verhaal is opgedeeld in vier delen. De lezer leert het Chinees-Amerikaanse gezin, bestaande uit Ba, Ma, Lucy en Sam, daardoor in verschillende tijden en met name door de ogen van Lucy kennen. Elk deel heeft zijn eigen kracht en draagt bij aan de beeldvorming van de gezinsleden en de relaties tussen hen. De haat, de liefde, en alles daar tussenin. Tegelijkertijd draagt het bij aan de vaart van het verhaal: de lezer blijft geboeid en wil doorlezen. Zhang’s prachtige, unieke schrijfstijl zorgt ervoor dat het verhaal binnenkomt. De korte en beeldende zinnen raken stuk voor stuk.

Schrijnend
De personages zijn sterk, krachtig en echt. Hun onvolmaaktheden worden niet verbloemd. Door de wisseling in tijd gaat de lezer deze onvolmaaktheden echter steeds beter begrijpen. Zhang verweefd thema’s als racisme, gender en identiteit krachtig in het verhaal. Het is schrijnend hoe de hoofdpersonages in een dergelijke wereld moeten opgroeien – de lezer gunt hen zoveel meer! De vragen die de het gezin, en met name Lucy en Sam, zichzelf stellen, doet de kracht van de combinatie van personages en plot nog sterker naar voren komen: Hoe moet je je gedragen in een land dat je niet als thuis beschouwd? Wat maakt een thuis een thuis? En wat maakt jij jij?

Kortom
Het is moeilijk om te beschrijven hoe sterk Zhang de lezer met Al wat goud op de bergen is weet te raken. De kracht zit in de combinatie van het karakter- én plotgedreven verhaal. Zhang’s sterke schrijfstijl en de indrukwekkende vragen die ze opwerpt, maken het af. Er wordt prachtig inzicht gegeven in thema’s als racisme, gender en identiteit. Het boek is dan ook absoluut een aanrader. Lezen dus!

---

Beoordeling

---

---

Vergelijkbare boeken

---