De school voor goede moeders – Jessamine Chan

Jessamine Chan woont met haar man en dochter in Chicago. Haar korte verhalen zijn op verschillende plekken verschenen. De school voor goede moeders (uit het Engels vertaald door Anneke Blok) is haar debuutroman. Het gaat over een heropvoedingskamp voor moeders en is beangstigend realistisch.

De tekst op het omslag
Frida Liu heeft het moeilijk. Haar werk voldoet niet aan de verwachtingen van haar Chinese ouders, die zich als immigranten veel opofferingen hebben getroost. Ze weet Gust, haar man, niet over te halen om zijn jonge, door wellness geobsedeerde vriendin aan de kant te zetten. Alleen door haar dochter, Harriet, past Frida binnen de verwachtingen van het perfecte plaatje. Het mag dan niet veel zijn, maar Harriet is meer dan genoeg. Totdat Frida een erg slechte dag heeft.

De staat houdt moeders in de gaten. Moeders die met hun telefoon bezig zijn, die niet voorkomen dat hun kind gewond raakt in de speeltuin of die hun kind alleen naar huis laten lopen. Eén foute beslissing en een groep staatsambtenaren beslist dat een moeder kandidaat is voor een Big Brother-achtige instelling die bepaalt of haar toewijding genoeg is om een goede moeder te zijn. Frida moet laten zien dat ze kan leren een goede moeder te zijn, zodat Harriet haar niet definitief wordt afgenomen.

Frida: een indrukwekkend (beschreven) hoofdpersonage
Het verhaal wordt verteld door de ogen van Frida, een indrukwekkend en indrukwekkend beschreven hoofdpersonage. De lezer leert over haar gebrek aan zelfvertrouwen, haar Chinese roots, haar verwarring, haar dromen en verlangens. Ondanks alles waar ze mee worstelt, is de liefde voor haar dochter onvoorwaardelijk. De wil om een goede moeders te zijn is groot. De manier waarop Chan dit beschrijft, met tekenende voorbeelden en gedachten, zorgt ervoor dat de lezer zich moeiteloos kan inleven in Frida. En dat is precies de kracht van dit verhaal. De intensiteit van Frida zorgt er zelfs voor dat de lezer het boek meer dan eens even weg moet leggen, om het geheel te laten bezinken. Het zet je aan het denken, over ouderschap in het algemeen, over je eigen rol en wat jij had gedaan in Frida’s situatie.

“Vind je echt dat iemand het verdient om hier terecht te komen? Verdomme. Sorry. Ik klaag niet. Niemand vertellen dat ik dat gezegd heb.”

Beangstigend realistisch
De school voor goede moeders schetst een beangstigende versie van een alternatieve werkelijkheid. Het is denkbeeldig, een dystopie, maar Chan is erin geslaagd het zeer realistisch neer te zetten. Het systeem dat perfecte ouders wil creëren – en met minder niet genoegen neemt – zit vol met oordelen over het ouderschap. De school kent harde, strikte regels. Zodra deze niet worden nageleefd, moeten de moeders sessies, lessen of praatgroepen bijwonen om hun fouten te erkennen en te leren beter te doen. Vooral de oneerlijkheid van het systeem en de school is wat bijblijft: het leren van gemaakte ‘fouten’ wordt in de kiem gesmoord. Het maken van een fout heeft namelijk direct grote gevolgen, zoals het (verder of volledig) beperken van het spreken en zien van je kind. Hoe kunnen deze moeders hier ‘winnen’? Niet, lijkt het antwoord.

Kortom
Wat een boek! Het is verontrustend, intens en zet aan tot nadenken. Chan legt de irrationele oordelen van onze maatschappij over het ouderschap bloot en doet dat met verve. De lezer wil door blijven lezen om te zien hoe het verhaal zich ontvouwt. Frida is een personage dat je niet snel zult vergeten. De school voor goede moeders blijft bij. Inmiddels zijn de filmrechten verkocht.

Beoordeling