Franco Faggiani is een Italiaanse auteur. Begin vorig jaar wist hij me te verrassen met zijn prachtige Tussen twee werelden, dat zich afspeelt in de bergen waar Faggiani zo bekend is. Voor zijn nieuwste boek sprong hij in onbekender water. Tijdens zijn werk als verslaggever stuitte hij op een statistiek van Shizo Kanakuri, een marathonloper die verscheidene jaren en maanden over de marathon gedaan zou hebben. Faggiani rook daar een verhaal en ging op onderzoek uit. Dit onderzoek resulteerde in Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween.

De tekst op het omslag
Shizo groeit aan het einde van de negentiende eeuw op in het zuiden van Japan. Daar staat hij bekend om zijn uitzonderlijke hardlooptalent. Na jarenlange intensieve training is hij uitverkoren om mee te doen aan de Zweedse Olympische Spelen van 1912. Maar tijdens die wedstrijd bezwijkt Shizo en hij kan de marathon niet uitlopen.

Shizo is bang dat hij zijn ouders teleurgesteld heeft en durft na deze schande niet terug naar huis. Hij trekt zich terug in de bergen. Niemand weet waar hij gebleven is. Uiteindelijk wordt hij, inmiddels een oude man, ontdekt door een Zweedse journalist die zijn verhaal kent en onthult. Wat gebeurde er precies tijdens de marathon en waar is Shizo al die jaren geweest?

Fictie met een vleugje werkelijkheid
Dat Faggiani zijn verhaallijn op werkelijkheid heeft gebaseerd, staat als een paal boven water. Shizo Kanakuri is een echte Olympische atleet geweest, die 54 jaar, 8 maanden, 6 dagen, 5 uur, 32 minuten en 20,3 seconden deed over de Olympische marathon (40 kilometer) die in 1912 in Stockholm van start ging. Maar, er zijn ook veel gaten in Shizo’s geschiedenis. Heel veel gaten. Daar heeft Faggiani een krachtig verhaal omheen weten te creëren.

De deels feitelijke en deels fictieve verhaallijn spreekt aan en intrigeert om twee redenen. Ten eerste omdat je benieuwd bent hoe Faggiani de gaten in Shizo’s tijdlijn heeft ingevuld: waar is Shizo in zijn jaren van afwezigheid geweest? Wat heeft hij gedaan en waar is hij geëindigd? Ten tweede omdat je benieuwd bent naar de persoon achter Shizo: waarom heeft hij de keuze gemaakt om te ‘verdwijnen’? Hoe heeft hij zichzelf terug kunnen vinden? Faggiani heeft deze beide categorieën vragen naar absolute tevredenheid weten te beantwoorden. Hij heeft Shizo’s leven zo ingevuld dat het waarschijnlijk én interessant is. In het nawoord licht Faggiani toe wat hij heeft gecreëerd en wat daadwerkelijk gebeurd is. Het inzicht en de openheid die Faggiani daarmee creëert, geeft een extra dimensie aan het boek: het geeft je als lezer inzicht in de totstandkoming van dit unieke op waarheid gebaseerde verhaal.

“Herinneringen hebben geen verblijfplaats; ze zijn een gemakkelijk te verplaatsen koffer, zelfs als die soms erg vol zit.“

Natuur en mens
In Tussen twee werelden wist Faggiani te verbazen en overrompelen met manier waarop hij de natuur beschreef. Dat doet hij in dit boek opnieuw. Je waant je echt in de prachtige Japanse landschappen. Ook het kersenbomenbos, dat een grote rol speelt in het verhaal, is prachtig beschreven. De groei en het verval van de bomen, hun bloesems, en de geur voelen levensecht.

Daarnaast verdient het personage Shizo wat extra aandacht. Ondanks het feit dat je je goed kunt inleven in Shizo en dat zijn leven intrigeert, lijkt hij wat minder levendig (lees: minder gedetailleerd, gereserveerder, beperkt gedachten en gevoelens) beschreven dan de natuur. Nu is dat misschien een bewuste keuze geweest van Faggiani, omdat a) hij misschien niet teveel wilde invullen gezien het feit dat hij Shizo echt bestaan heeft, of b) de Japanse medemens over het algemeen wat minder uitgesproken is. Daardoor bleef een diepere band tussen de lezer en Shizo echter uit. Toch kan alleen Faggiani daarmee wegkomen: het biedt de lezer namelijk de kans zélf een stukje van Shizo in het verhaal te construeren. Dat is een prachtige toevoeging (of: lacune?) in dit verhaal.

Kortom
Dit boek mag dan de titel Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween dragen, maar is veel meer dan dat. Het vertelt over het léven van Shizo Kanukuri; over alle toppen, maar ook over alle dalen. Faggiani’s eigen, op details gefocuste schrijfstijl laat je elke top en elk dal ervaren alsof je je erop of erin bevindt. Op elke bladzijde zal je een veelvoud aan zinnen willen arceren. In het nawoord geeft Faggiani inzicht in welke delen feit en welke delen fictie zijn – daar hoef je zelf dus niet over na te denken. De optelsom van deze losse delen kent maar één uitkomst: het samen met Shizo Kanakuri verdwijnen en gevonden worden in dit boek is een ervaring die je niet wilt missen.

In het kort

Titel: Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween
Auteur: Franco Faggiani
Uitgever: Signatuur
Jaar van uitgave: 2020
Aantal pagina’s: 223
Serie of stand-alone: Stand-alone
Leesfragment: klik hier
Beoordeling: